Każda kropla wody jest cenna

utworzone przez | lip 15, 2024 | Scenariusz dla klas IV szkoły podstawowej | 0 komentarzy

TEMAT: Każda kropla wody jest cenna.

AUTOR: Teresa Truchan – doradca metodyczny MODN w Ełku

CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ:

  • Dostrzeganie zależności występujących miedzy poszczególnymi składnikami środowiska przyrodniczego, jak również miedzy składnikami środowiska
    a działalnością człowieka.
  • Przyjmowanie postaw współodpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego poprzez:

– właściwe zachowania w środowisku przyrodniczym

– współodpowiedzialność za stan najbliższej okolicy

TREŚCI NAUCZANIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ:
Uczeń:

  • określa warunki życia w wodzie (nasłonecznienie, zawartość tlenu, opor wody) i wskazuje przystosowania organizmów (np. ryby) do środowiska życia;
  • rozpoznaje i nazywa organizmy żyjące w wodzie.

CELE LEKCJI:
Uczeń:

  • rozumie znacznie wody w życiu człowieka i innych organizmów żywych,
  • wskazuje organizmy żyjące w środowisku wodnym oraz cechy budowy przystosowujące je do życia w wodzie,
  • przyjmuje sprawczą postawę wobec konieczności oszczędnego gospodarowania zasobami wody.

METODY PRACY:

  • miniwykład,
  • burza mózgów,
  • stacje zadaniowe,
  • praktyczna działalność uczniów.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

  • rysunek kropli wody,
  • butelka z niewielkim otworem,
  • większe naczynie do wody,
  • pojemnik z podziałką,
  • miska z wodą,
  • sznurek (ok. 30 cm),
  • odważnik (lub inny metalowy przedmiot do zawieszenia),
  • karty pracy.

PRZEWIDYWANY CZAS: 45 min

PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:

  1. Nauczyciel wita uczniów, rozdaje im rysunki kropli wody (załącznik nr 1), przedstawia temat i cele lekcji.
  2. Następnie informuje uczniów, jakie są zasoby wody na Ziemi. Prezentuje ilustrację (załącznik nr 2). Zwraca uwagę uczniów na fakt, jak niewiele jest na Ziemi wody pitnej, czyli takiej, którą ludzie wykorzystują każdego dnia do wielu czynności.
  3. Nauczyciel kieruje do uczniów pytanie: Do czego człowiek potrzebuje wody?

Przykładowe odpowiedzi uczniów:
do picia, utrzymana higieny ciała i czystości otoczenia, rozwoju roślin, życia zwierząt hodowanych przez człowieka i dzikich, do przygotowania posiłków, do wyprodukowania wszystkich potrzebnych przedmiotów, żywności, woda jak transport, środowisko życia organizmów, do budowy domów, dróg itp. Nauczyciel uzupełnia informacje uczniów, przypominając, iż do wyprodukowania każdego produktu potrzebna jest woda i to w dużej ilości. Ważne jest więc, aby rezygnować z niepotrzebnych zakupów, bo w ten sposób oszczędzamy wodę. Nauczyciel informuje uczniów, iż z badań naukowych wynika, że zasoby wody na Ziemi kurczą się i wody pitnej może zabraknąć nie tylko w Afryce, ale także w krajach europejskich, w tym również w Polsce. Nauczyciel zwraca uwagę, iż możemy nie dopuści do takiej sytuacji, kiedy zaczniemy oszczędzać wodę i racjonalnie nią gospodarować.

  1. Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć przygotowuje plastikową butelkę z otworem, tak, aby kapała z niej woda. Butelkę umieszcza w większym naczyniu, aby kapiąca woda mogła tam się zbierać. Pokazuje kapiąca butelkę, informuje uczniów, iż czasem jest tak, że np. w domu cieknie kran i z niego kapie woda. Proponuje uczniom oszacowanie tego, ile wody może wyciec z takiej kapiącej butelki w ciągu jednej lekcji. Nauczyciel pokazuje uczniom naczynie (może ono zawierać podziałkę), uczniowie zaznaczają swoje odpowiedzi, rysując kreski na naczyniu. Nauczyciel zapisuje wskazane propozycje uczniów
  2. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każdy zespół zajmuje wskazane miejsce w klasie. Prowadzący informuje uczniów o zasadach pracy. Uczniowie wybierają lidera grupy. Nauczyciel przydziela zadania poszczególnym zespołom (załącznik nr 3) i określa czas pracy – ok. 3 minut.
  3. Uczniowie pracują metodą stacji zadaniowych. Wykonują jedno zadanie, korzystając z pomocy znajdujących się na danym stanowisku (podręczniki do przyrody, atlasy, plansze, komputer z dostępem do internetu) następnie zmieniają miejsce pracy, przechodzą do kolejnego stanowiska i wykonują następne zadanie. Nauczyciel pilnuje czasu pracy uczniów, dba o prawidłową pracę w grupie, udziela wskazówek, wskazuje pomoce.
    Prowadzący kończy pracę uczniów. Prosi o zaprezentowanie rozwiązań poszczególnych zadań przez chętnych uczniów. Uczniowie sprawdzają swoje odpowiedzi. Poprawiają rozwiązania zadań (załącznik nr 4 – prawidłowe rozwiązania zadań).
  4. Nauczyciel wskazuje na kapiącą z butelki wodę, zaprasza uczniów. Uczniowie obserwują, ile wody wyciekło. Przelewają wodę do pojemnika, na którym zaznaczali swoje odpowiedzi. Wskazują uczniów, którzy najtrafniej określili ilość wody, jaka wycieknie z butelki, czyli około 0,2 litra (niepełna szklanka)
  5. Nauczyciel prosi o refleksje. Pyta uczniów, czy zdawali sobie sprawę z tego, ile wody można zmarnować z powodu cieknącego kranu. Następnie pyta, ile wody można w ten sposób zaoszczędzić, np. w ciągu doby, tygodnia. Uczniowie obliczają:

0,2 x 24 godziny = 4,8 l, w ciągu doby ok. 5 litrów

0,2 x 24 godziny x 7 dni = 33,6 l, w ciągu tygodnia około 33 litrów

  1. Nauczyciel kieruje do uczniów pytanie: W jakich innych sytuacjach w życiu codziennym możemy zaoszczędzić zasoby wody? Uczniowie odpowiadają: myjąc zęby, zakręcamy kran; kąpiemy się pod prysznicem, a nie w wannie; myjemy naczynia w zmywarce, nie pod bieżącą wodą; zbieramy deszczówkę, którą wykorzystamy do podlewania roślin w ogrodzie; nie pozostawiamy odkręconego kranu; spłukujemy wodę, korzystając z oszczędnego zużycia wody przez spłuczki; nie kupujemy zbędnych rzeczy; nie marnujemy żywności.

EWALUACJA:

  1. Nauczyciel prosi, aby uczniowie na swojej kropli, którą otrzymali, wchodząc do klasy, zapisali swoje zobowiązania dotyczące oszczędnego gospodarowania zasobami wody w ich domach
  2. Uczniowie zapisują odpowiedzi i zawieszają swoje krople na tablicy.
  3. Nauczyciel informuje uczniów, iż ich prace pozostaną w klasie i będą im przypominały, iż należy oszczędzać każdą kroplę wody.
  4. Nauczyciel ocenia aktywność i zaangażowanie uczniów, może odczytać najciekawsze pomysły. Dziękuje uczniom i żegna się z nimi.

BIBLIOGRAFIA:

  1. Atlas przyroda. Świat wokół nas, praca zbiorowa, 2017 r. Warszawa: Nowa Era,
  2. Marko-Worłowska M., Szlajfer F., Stawarz J., 2020, Tajemnice Przyrody Podręcznik do przyrody dla klasy czwartej szkoły podstawowej, Warszawa: Nowa Era,

MATERIAŁY DODATKOWE:

Do pobrania:
scenariusz_zajęć_woda_kl_IV