TEMAT: Życiodajna woda.
AUTOR: Krystyna Żak – doradca metodyczny MODN w Ełku
CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE:
- zapoznanie uczniów z rolą wszechobecnej w przyrodzie wody
TREŚCI NAUCZANIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń:
- wie, gdzie w przyrodzie znajduje się woda;
- rozumie znaczenie wody w życiu ludzi, roślin i zwierząt;
- rozumie konieczność oszczędzania wody;
- potrafi przeprowadzić proste doświadczenia zgodnie z instrukcją.
METODY PRACY:
- miniwykład,
- pogadanka,
- dyskusja,
- doświadczenia,
- burza mózgów.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
- filmy,
- nagranie dźwięków wody,
- rysunek kropli wody,
- napisy,
- przedmioty do doświadczeń: miska, wata, gąbka, kawałek tkaniny naturalnej, folia, plastikowy klocek, kawałek gliny, nielakierowane drewno, tektura, chustka, wysuszony mech, gliniana doniczka, ołówek, strzykawki, słomki, różne rodzaje wody, kubeczki, kostka do gry.
PRZEWIDYWANY CZAS: 90 minut (2 jednostki lekcyjne)
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
- Zajęcia rozpoczynamy zabawą – zgadywanką Dźwięki wody.
Prosimy, aby dzieci usiadły w kręgu. Odtwarzamy różne wodne odgłosy (np. kapiący kran, szum wodospadu, rzeki, fale oceaniczne, szum spłukiwanej wody, deszcz itp.). Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, co to za dźwięki, co je wszystkie łączy. (https://www.youtube.com/watch?v=oUgNe1fts-0 dostępny online: 16.11.2022,
https://www.youtube.com/watch?v=Q9nb3NAPT3U dostępny online: 16.11.2022)
- Po zakończeniu zabawy nauczyciel pyta uczniów:
- W jakiej postaci woda występuje na Ziemi?
- Gdzie dookoła nas jest woda? (rzeki, jeziora, źródła, lodowce, chmury, deszcz, śnieg, wody podziemne itd.).
Nauczyciel informuje uczniów, że woda jest również ukryta w różnych rzeczach. Następnie zadaje uczniom pytania:
- Czy można się napić pomidorem albo arbuzem?
- Które warzywo ma w sobie więcej wody: marchewka czy ogórek?
- W czym jeszcze znajduje się woda? (na przykład w wilgotnej ziemi,
w roślinach, w zwierzętach.)
Nauczyciel wyjaśnia, że organizm człowieka składa się przede wszystkim z wody. Ciekawostką dla dzieci jest fakt, iż organizm dziecka ma więcej wody (do 70%)
niż dorosłego (ok. 60%).
Nauczyciel przedstawia uczniom inne ciekawostki o wodzie (załącznik nr 1).
- Badacze wody.
Nauczyciel proponuje uczniom wykonanie doświadczeń związanych z wodą.
Doświadczenie 1. Wyciskanie wody
Nauczyciel przygotowuje miskę z wodą oraz różne materiały, które wchłaniają i nie wchłaniają wody, takie jak: wata, gąbka, kawałek tkaniny naturalnej, folia, plastikowy klocek, kawałek gliny, nielakierowane drewno, tektura, chustka, wysuszony mech, gliniana doniczka itp. Daje dzieciom przedmioty, aby mogły ich dotknąć, ścisnąć, obejrzeć, zważyć w dłoniach. Następnie uczniowie wkładają je do wody i zostawiają na klika chwil. Następnie wyjmują je, ponownie oglądają i sprawdzają, z których można wycisnąć wodę, które stały się cięższe (i dlaczego).
Doświadczenie 2. Kapanie
Nauczyciel przygotowuje różne przedmioty oraz miskę z wodą . Uczniowie próbują za pomocą tych przedmiotów z naczynia pełnego wody wydobyć kroplę.
W tym celu używają np. palca, ołówka, strzykawki, słomki.
Nauczyciel pyta uczniów:
- Jakich innych przedmiotów można użyć? Wypróbujcie je.
- Która metoda jest najlepsza?
Doświadczenie 3. Smak wody
Nauczyciel przygotowuje różne rodzaje wody: gotowana, mineralna, źródlana, gazowana itp. Uczniowie zgadują, jakiej wody próbują.
- Burza mózgów: Czy wody może zabraknąć?
Nauczyciel proponuje obejrzenie filmu Bez wody nie ma życia-(https://www.youtube.com/watch?v=HU3zbIiiqv8 dostępny online: 17.11.2022)
Po obejrzeniu filmu uczniowie odpowiadają na pytanie, czy wody może zabraknąć.
- Praca w grupach: Jak oszczędzać wodę?
Nauczyciel dzieli dzieci na 4 grupy, których zadaniem jest wypisanie sposobów oszczędzania wody. Każda grupa zajmuje się jednym z problemów: mycie, gotowanie , pranie , podlewanie ogródka. Rozdaje poszczególnym grupom kartki
w kształcie dużej kropli wody z odpowiednim tytułem (załączniki nr 2,3), a uczniowie piszą na nich, jak należy postępować, aby oszczędzać wodę, np.:
Mycie:
- Płucz zęby wodą z kubeczka, zakręć kran.
- Stosuj szybki prysznic.
- Nie stosuj kąpieli w wannie z dużą ilością wody.
- Zakręcaj i dokręcaj kurki.
Pranie:
- Pierz w misce, a nie pod kranem.
- Unikaj prania pod bieżącą wodą.
- Nie uruchamiaj pralki dla kilku sztuk bielizny.
Gotowanie:
- Gotuj krótko w małej ilości wody.
- Myj naczynia w misce lub w zmywarce.
- Nie myj naczyń pod bieżącą wodą.
Podlewanie ogródka:
- Podlewaj grządki wieczorem, gdy woda mniej paruje.
- Nie podlewaj nadmiernie.
- Zbieraj deszczówkę i podlewaj nią rośliny.
Uczniowie odczytują swoje sposoby oszczędzania wody, dyskutują na temat pomysłów kolegów. Swoje propozycje przyklejają na dużym kartonie pod wspólnym tytułem: Jak oszczędzać wodę (załącznik nr 4. – Sposoby oszczędzania wody).
- Podsumowanie zajęć.
Nauczyciel udostępnia uczniom na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika quizy: Woda (https://wordwall.net/pl/resource/1600029/woda dostępny online: 17.11.2022) i Prawda czy fałsz (https://wordwall.net/pl/resource/14323570/woda -dostępny online: 17.11.2022). Uczniowie odpowiadają na pytania.
- Zakończenie zajęć. Runda pytań z wykorzystaniem kostki .
Nauczyciel rzuca kostką. Każdej liczbie odpowiada pytanie Uczniowie odpowiadają na pytania:
- Co w omawianym temacie było ważne, a co ciekawe?
- Co z tego tematu powinieneś zapamiętać?
- Co z dzisiejszej lekcji przekazałbyś innemu uczniowi?
- Co ci się na dzisiejszej lekcji udało?
- Czego jeszcze chciałbyś się na ten temat dowiedzieć?
- W jaki sposób możesz wykorzystać tę wiedzę w życiu?
BIBLIOGRAFIA:
- .Hedwig Wilken, Dzieci stają się przyjaciółmi przyrody, Jedność, Kielce 2004
DODATKOWE MATERIAŁY:
- Ciekawostki o wodzie (https://podroztrwa.pl/ciekawostki-o-wodzie/, dostępny online 17.11.2022)
- 20 sposobów oszczędzania wody (https://expo2029.uml.lodz.pl/zielone-rozwiazania/oszczedzanie-wody/ -dostępny online: 17.11.2022)
- Film Fajniaki oszczędzają wodę (https://www.youtube.com/watch?v=4H4QPfJz59Y dostępny online: 17.11.20222022)
- Film Oszczędzanie wody (https://www.youtube.com/watch?v=BbboluESx58 dostępny online: 17.11.2022)
- Film Bez wody nie ma życia (https://www.youtube.com/watch?v=HU3zbIiiqv8- dostępny online 17.11.2022)
- Natalia Dur “ 17 sposobów oszczędzania wody (https://www.zielonalazienka.pl/blog/sposoby-na-oszczedzanie-wody-w-domu-17-porad/342, dostępny online: 17.2022)
- Odgłosy wody: https://www.youtube.com/watch?v=oUgNe1fts-0 dostępny online: 17.11.2022, https://www.youtube.com/watch?v=Q9nb3NAPT3U, dostępny online: 17.11.2022
- Quiz Woda (https://wordwall.net/pl/resource/1600029/woda, dostępny online: 17.11.2022
- Prawda czy fałsz, Woda (https://wordwall.net/pl/resource/14323570/woda, dostępny online: 17.11.2022)
Do pobrania:
scenariusz_zajęć_woda_kl_I-III