TEMAT: Śmieci segreguję – planetę ratuję. Dlaczego warto segregować śmieci?

AUTOR: Krystyna Żak – doradca metodyczny MODN w Ełku

CELE KSZTAŁCENIA – WYMAGANIA OGÓLNE:

  • rozwijanie świadomości ekologicznej,
  • uświadomienie zagrożeń środowiska przyrodniczego.

TREŚCI NAUCZANIA – WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE:
Uczeń :

  • rozróżnia rodzaje odpadów produkowanych przez człowieka,
  • wie, czym są odpady i co to jest segregacja,
  • wie, w jaki sposób oznakowane są pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów,
  • potrafi segregować odpady,
  • wskazuje możliwości ograniczenia ilości wytwarzanych śmieci,
  • wie, co należy zrobić z odpadami niebezpiecznymi.

METODY PRACY:

  • praktycznego działania, samodzielnych doświadczeń, obserwacji kierowanej,
  • słowna – objaśnienia, rozmowa, instrukcje,
  • eksponująca – pokaz,
  • burza mózgów.

ŚRODKI DYDAKTYCZNE:

  • koperta z listem Ziemi do dzieci,
  • 5 pojemników z napisami: papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne, bioodpady, odpady zmieszane,
  • odpady typu: plastikowe butelki, kartoniki po mleku lub po śmietanie, plastikowe pudełeczka po jogurtach, szklane butelki, opakowania papierowe, różnego rodzaju folie, puszki, słoiki, worki, puste torebki papierowe, odpadki warzyw i owoców, liście, zatłuszczony papier, ręczniki papierowe i chusteczki,
  • rękawiczki jednorazowe dla dzieci,
  • kolorowanka do kopiowania,
  • plakat,
  • rysunek Ziemi.

PRZEWIDYWANY CZAS: 90 min (2 jednostki lekcyjne)

PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJĘĆ:

  1. Powitanie i stworzenie sytuacji zaciekawienia tematem.

Prowadzący tłumaczy dzieciom, że ich zadaniem będzie odgadnięcie tematu zajęć w oparciu o podane przez nauczyciela zdania. Dzieci, które domyślą się, o czym będą zajęcia, podnoszą rękę do góry. Przykłady zdań:

  • Wszyscy je produkują.
  • Jest ich coraz więcej.
  • Większość to opakowania.
  • Mogą się w nie zaplątać zwierzęta.
  • Nie wolno ich palić w piecu domowym.
  • Mogą być z papieru, plastiku, metalu lub szkła.
  • Czasami brzydko pachną.
  • Wrzucamy je do kosza.

Uczniowie odgadują, że tematem lekcji będą śmieci.

  1. Burza mózgów

Nauczyciel przeprowadza z uczniami burzę mózgów:

  • Co to są śmieci? (rzeczy niepotrzebne, nieprzydatne, zbędne)
  • Jak inaczej można je nazwać? (odpady)
  • Skąd się biorą odpady i gdzie występują? (Dzieci wymieniają różne źródła pochodzenia śmieci, np. odpady ze szkoły, domu, restauracji, fabryk. Śmieci występują tam, gdzie mieszkają i pracują ludzie).

 

  1. List od Ziemi

Nauczyciel wyjaśnia, że przed salą lekcyjną  znalazł list skierowany do uczniów. Prosi jedno z dzieci o przeczytanie listu (załącznik nr 1), a pozostałych uczniów o uważne słuchanie. Po wysłuchaniu listu nauczyciel prowadzi rozmowę na temat jego treści. Zadaje pytania :

  • Dlaczego Ziemia napisała list do dzieci?
  • W jaki sposób możemy pomóc Ziemi?
  • Co możemy zrobić, aby Ziemia nie zamieniła się w ogromny śmietnik?

Uczniowie podają swoje propozycje odpowiedzi na pytania zadane przez nauczyciela. Zapisują je na karteczkach i umieszczają na rysunku przedstawiającym Ziemię (załącznik nr 2).

  1. Rodzaje odpadów

Prowadzący rozkłada na dywanie różnego rodzaju odpady: plastikowe butelki, kartoniki typu po mleku lub po śmietanie, plastikowe pudełeczka po jogurtach, szklane butelki, opakowania papierowe i różnego rodzaju folie, puszki, słoiki, worki, puste torebki papierowe, suche liście i gałązki krzewów, zatłuszczony papier, ręczniki papierowe i chusteczki higieniczne (czyste), gazety, metalowe nakrętki, baterie, żarówki, opakowanie po lekach, suszarkę do włosów.

Nauczyciel zadaje pytania:

  • Jak postępować ze śmieciami? Dzieci zgłaszają swoje pomysły (np. można je sortować, segregować, oddzielać jedne od drugich).
  • Jak możemy posegregować te odpady, które mamy w klasie na dywanie?

Proponuje dzieciom wysłuchanie piosenki Marii Tomaszewskiej Nadeszła wreszcie pora, by śmieci dać do wora lub obejrzenie filmu Segreguj śmieci – co, gdzie i po co wyrzucamy.

  1. Praktyczne działanie – nauka segregacji odpadów – praca w zespołach

Nauczyciel dzieli uczniów na 5 zespołów. Każdy zespół losuje kolor pojemnika (zielony, niebieski, żółty, brązowy, czarny). Zadaniem uczniów jest wybranie odpowiednich odpadów i włożenie ich do przeznaczonego na nie kosza. Nauczyciel zawiesza na tablicy plakat (załącznik nr 3), który pomoże w odpowiednim segregowaniu odpadów. Uczniowie segregują śmieci, które były wykorzystane
we wcześniejszym zadaniu.

  1. Omówienie pracy zespołowej.

Liderzy grup prezentują wyniki wspólnej pracy, czyli to, co znalazło się w pojemnikach. Nauczyciel zadaje pytanie :

  • Czy wszystkie odpady znalazły swoje miejsce w pojemnikach?
  • Co należy zrobić z tymi, które nie znalazły swojego miejsca?
  • Jak postępować ze śmieciami niebezpiecznymi?

Uczniowie podają swoje propozycje, pomysły.

Nauczyciel uzupełnia wiedzę uczniów: Przy segregacji bezwzględnie trzeba pamiętać o odpadach niebezpiecznych, do których zaliczają się zużyte baterie i akumulatory, przeterminowane lekarstwa, zużyte świetlówki, odpady po żrących chemikaliach (np. środkach ochrony roślin), a także zużyty sprzęt RTV i AGD (tzw. elektroodpady). Tych odpadów nie wolno wyrzucać do śmieci zmieszanych, gdyż zatruwają wodę i glebę. Można je oddać w specjalnie wyznaczonych punktach w sklepach i aptekach, a także w punkcie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, czyli tzw. PSZOK-u (Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych) zorganizowanym przez miasto, gminę.

  1. Praca samodzielna – kolorowanka

Uczniowie otrzymują kolorowankę. Zadaniem jest pokolorowanie kosza odpowiednim kolorem i sprawdzenie, czy wrzucono do niego odpowiednie odpady (załącznik nr 4).

  1. Podsumowanie i ewaluacja zajęć:

Rundka
Dzieci ustawiają się w kole. Nauczyciel podaje najbliżej stojącemu dziecku plastikową butelkę. Dziecko, które trzyma w ręku butelkę, kończy zdanie:
Segregowanie śmieci jest ważne, ponieważ…

Nauczyciel dziękuje uczniom za udział w zajęciach.

Do pobrania:
scenariusz_zajęć_śmieci_kl_I-III